دندانپزشک حیوانات کیست/برسی انواع بیماری های دندانی حیوانات/دامپزشک

دندانپزشکی دامپزشکی

دندانپزشکی دامپزشکی رشته دندانپزشکی است که برای مراقبت از حیوانات استفاده می شود.

این هنر و علم پیشگیری، تشخیص و درمان شرایط، بیماری ها و اختلالات حفره دهان، ناحیه فک و صورت و ساختارهای مانند آن در ارتباط با حیوانات است.

در ایالات متحده، دندانپزشکی دامپزشکی یکی از 20 تخصص دامپزشکی است که توسط انجمن پزشکی دامپزشکی آمریکا (AVMA) به رسمیت شناخته شده است.

دندانپزشکان دامپزشکی در زمینه های ریشه، رادیولوژی و جراحی فک و صورت، طب دهان، ارتودنسی، پدودنتیکس، پریودنتیکس و پروتز خدمات ارائه می دهند.

مانند دندانپزشکان انسان، آنها شرایطی مانند شکستگی فک، مال اکلوژن، سرطان دهان، بیماری پریودنتال، استوماتیت و سایر شرایط منحصر به فرد در دامپزشکی (مانند ضایعات جذب کننده ادنتوکلاستیک گربه) را درمان می کنند.

برخی از حیوانات دارای کارگران دندانپزشکی متخصص هستند، مانند تکنسین های دندانپزشکی اسب، که کارهای معمولی را روی اسب انجام می دهند.

بررسی اجمالی درد دندان در حیوانات

کار دندانپزشکی دامپزشکی و طب دهان و جراحی توسط دامپزشکان مطابق با قوانین دامپزشکی دولتی آنها انجام می شود.

کارکنان مراقبت های بهداشتی دامپزشکی ممکن است مجاز به انجام برخی از روش های غیر تهاجمی، غیر جراحی دهان و دندان و تحت نظارت مستقیم دامپزشک دارای مجوز مطابق با مقررات دولتی باشند.

مانند سایر زمینه های دامپزشکی، دندانپزشکی دامپزشکی به یک رابطه دامپزشک-مشتری-بیمار برای محافظت از سلامت، ایمنی و رفاه حیوانات نیاز دارد.

یکی از حیاتی ترین زمینه های دندانپزشکی حیوانات این است که به بیماری پریودنتال، شایع ترین بیماری دندانی در سگ ها و گربه ها می پردازد.

حیوانات خانگی تا سن سه سالگی می توانند شواهد اولیه بیماری پریودنتال را نشان دهند که اگر اقدامات پیشگیرانه موثر انجام نشود، بدتر می شود.

تشخیص و درمان به موقع بسیار مهم است، زیرا بیماری پریودنتال پیشرفته می تواند باعث مشکلات و درد شدید شود.

درد ناشی از مشکلات دندانی به ندرت توسط صاحبان یا متخصصان تشخیص داده می شود. به ندرت حیوانی به دلیل مشکل دندانی بی اشتها می شود. استثنا در این مورد در مورد آسیب شدید بافت نرم، به عنوان مثال ژنژیووستوماتیت مزمن است.

به طور کلی، درد دندان یک درد مزمن است و تنها پس از درمان است که صاحب آن گزارش می دهد که حیوان خانگی خود چقدر بهتر است.

درد اغلب با حیوان خانگی در حال پیر شدن اشتباه گرفته می شود. تعداد بسیار کمی از مشتریان دندان‌های حیوانات خانگی خود را معاینه می‌کنند مگر اینکه مراقبت‌های روزانه در منزل انجام دهند، بنابراین مشکلات واقعی دندان اغلب مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

تشخیص علائمی که ممکن است با بیماری های دندانی مرتبط باشد، مانند ترشحات بینی یا تورم های خارجی صورت، اغلب یک اولویت است.

در برخی موارد، بیماران دندانپزشکی ممکن است با علائم عصبی ظاهر شوند.

در اسب، چرای مداوم منجر به ساییدگی دندان می شود. همچنین به دلیل رشد مداوم دندان‌های هیپسودونتی اسب، سایش تاج دندانی ایجاد می‌شود که می‌تواند لبه‌های ناهموار و تیز ایجاد کند و به سایش ناهموار نسبت دهد.

مراقبت از دندان برای اسب ها به منظور جلوگیری از “کودینگ” یا بیرون ریختن غذا از دهان در حین غذا خوردن، زخم در گونه یا زبان، مقاومت یا حساسیت غیرعادی به نیش، آبسه ریشه، ایجاد فیستول های فک پایین در اثر عفونت در قسمت تحتانی گونه طراحی شده است.

بیماری های دهان حیوانات

بیماری پریودنتال

سگ مبتلا به بیماری پریودنتال

شایع ترین و مهم ترین بیماری دهان، التهاب ساختارهای حمایت کننده عمیق تر دندان و بافت های اطراف پریودنتیم است. به آن بیماری پریودنتال یا پریودنتیت نیز می گویند.

با تشکیل پلاک، به ویژه پلاک زیر لثه ای در شیار لثه یا پاکت پریودنتال شروع می شود. این امکان تکثیر باکتری ها را فراهم می کند. التهاب بعدی و پاسخ ایمنی خود حیوان شروع به پیشرفت بیماری پریودنتال می کند.

ویژگی بارز پریودنتیت از دست دادن چسبندگی دندان از استخوان آلوئول است. پریودنتیت یک فرآیند غیرقابل برگشت است مگر اینکه حیوان با تکنیک های پیشرفته جراحی پریودنتال درمان شود.

عواقب بیماری پریودنتال دندان حیوان

بیماری پریودنتال در نهایت با از دست دادن دندان به اوج خود می رسد. با این حال، مشکلات سلامتی قابل توجهی می تواند مقدم بر این باشد.

عواقب موضعی شامل ایجاد فیستول دهانی یا ضایعه پریودنتال- ریشه، عفونت یا آبسه در چشم، شکستگی فک، استئومیلیت و سرطان دهان است.

پیامدهای سیستمیک بر اندام های متعدد تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، باکتریمی ناشی از بیماری پریودنتال می تواند باعث التهاب بافت کبد،فیبروز ورید پورتال و کلستاز شود.

تحریک مزمن سیستم ایمنی می‌تواند منجر به کمپلکس‌های ایمنی در کلیه، ایجاد گلومرولونفریت، التهاب مزمن کلیه و اسکار ثانویه، کاهش عملکرد کلیه و توانایی تصفیه و بیماری مزمن کلیه شود.

باکتریمی بر قلب نیز تأثیر می گذارد، زیرا باکتری های در گردش به دریچه های قلب متصل می شوند و قلب را افزایش می دهند.

خطر اندوکاردیت، فشار خون بالا و زبری اپیتلیوم بافت قلب. ممکن است تغییرات متابولیکی مانند مقاومت به انسولین به دلیل افزایش پروتئین های التهابی وجود داشته باشد.

التهاب لثه/ سگ نیش مبتلا به التهاب لثه

ژنژیویت اولین مرحله بیماری پریودنتال است. این التهاب لثه است و در اثر پلاک باکتریایی ایجاد می شود، اما برگشت پذیر و قابل پیشگیری است.

ژنژیویت به صورت یک خط قرمز نازک در امتداد حاشیه لثه ظاهر می شود و ممکن است با تورم حاشیه لثه، بوی بد دهان، پلاک و تارتار همراه باشد.

اولین علامت بالینی ژنژیویت خونریزی در حین کاوش، جویدن یا مسواک زدن است.

علائم و نشانه های بیماری دهان

شایع ترین علائم بیماری دهان عبارتند از:

• هالیتوزیس
• دندان های شکسته یا تغییر رنگ
• تغییر در رفتار غذایی
• مالیدن یا پنجه زدن به صورت
• پتیالیسم
• خونریزی از دهان
• ناتوانی یا عدم تمایل به باز یا بستن دهان
• تغییر در خلق و خو
• بیماری
• کاهش وزن

تشخیص بیماری های دندان و لثه حیوانات خانگی

اکثر صاحبان حیوانات خانگی از مشکل دهانی حیوان خانگی خود آگاه نیستند، بنابراین معاینه حفره دهان باید بخشی از هر معاینه فیزیکی توسط دامپزشک باشد.

دستورالعمل‌های مراقبت بهداشتی پیشگیرانه سگ‌ها و دستورالعمل‌های مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه گربه‌ها از انجمن بیمارستان حیوانات آمریکا (AAHA) و AVMA، هر دو شامل مراقبت‌های دندانی به عنوان بخشی از ارزیابی در طول معاینات سالانه دامپزشکی می‌شوند.

معاینه دهان در یک حیوان هوشیار فقط می تواند اطلاعات محدودی را ارائه دهد و معاینه دهانی قطعی فقط تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. قرار است حداقل یک بار در سال معاینات برای شناسایی هر گونه مشکل و اطمینان از سلامت مطلوب دهان و دندان انجام شود.

معاینه کل حیوان، حتی زمانی که شکایت اولیه دهان باشد، امری عادی است. برخی از بیماری های دندانی ممکن است نتیجه یک مشکل سیستمیک باشد و برخی ممکن است منجر به عوارض سیستمیک از جمله تغییرات کلیوی، کبدی و عضله قلب شود.

در تمام موارد، روش های دندانپزشکی نیاز به بیهوشی عمومی دارند، بنابراین تعیین وضعیت قلبی عروقی و تنفسی و ارزش های فیزیولوژیکی بیمار برای جلوگیری از خطرات یا عوارض مهم است.

رادیوگرافی بیماری های دندانی

برای ارزیابی سلامت فک و ریشه دندان در زیر خط لثه ممکن است نیاز به رادیوگرافی (اشعه ایکس) باشد. بیشتر بیماری های دندانی در زیر خط لثه رخ می دهد و قابل مشاهده نیست.

برخی از نشانه های رادیوگرافی دندان عبارتند از:

• ارزیابی سطح استخوان و نوع تحلیل استخوان ناشی از بیماری پریودنتال.
• ارزیابی بیماری ریشه شامل آسیب شناسی آپیکال، قرار گرفتن در معرض پالپ و فیستول تخلیه.
• آسیب شناسی بافت های نرم و سخت دهان، از جمله تومورها و شکستگی ها.
• ارزیابی اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی.
• آسیب شناسی تاج/ریشه شامل ضایعات جذب کننده دندان، شکستگی تاج یا ریشه، ریشه های اضافی یا
• ریشه های گشاد شده.
• مقایسه مکان های قبل و بعد از کشیدن دندان
• درمان کانال ریشه.
• الیگودونشیا (عدم وجود بیشتر دندان ها) یا دندان های اضافی.
• ارزیابی رشد دندان و سن تقویمی دندانی حیوان.

ناهنجاری ها، ناهنجاری ها و نقص های دهان

گاهی اوقات در دامپزشکی با دندان های غیر طبیعی، ناهنجار یا معیوب حیوانات خانگی مواجه می شویم.

ممکن است یک یا چند دندان درگیر باشند و نگرانی ممکن است برای زیبایی، عملکرد، راحتی بیمار یا ترکیبی از این مسائل باشد. علل ممکن است مادرزادی، رشدی یا ناشی از عوامل سبک زندگی باشد.

مال اکلوژن ها دندانی

مال اکلوژن، موقعیت ناقص دندان ها هنگام بسته شدن فک است. در سگ‌ها و گربه‌ها با انسداد طبیعی، دندان‌های ثنایای بالایی در جلوی دندان‌های ثنایای تحتانی قرار می‌گیرند، نیش‌های پایین در دیاستما بین دندان نیش بالا و دندان سوم قرار می‌گیرند، پرمولرهای اول بالایی پشت پرمولر اول پایینی و پرمولر چهارم بالایی قرار می‌گیرند.

روی مولرهای اول پایینی همپوشانی دارند. هر گونه انحراف به عنوان مال اکلوژن شناخته می شود و بر اساس کلاس از هم جدا می شوند.

مال اکلوژن کلاس I (MAL/1)

MAL/1 که به عنوان نوتروکلوژن نیز شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که فک بالا و فک پایین به درستی تناسب داشته باشند، اما یک یا چند دندان نامرتب باشند. این نوع مال اکلوژن بیشتر بر اساس نوع زیر طبقه بندی می شود:

بایت متقاطع منقاری (RXB) – یک یا چند دندان ثنایای فوقانی جابجا شده اند بنابراین به جای جلو، پشت دندان های ثنایای تحتانی قرار می گیرند. ممکن است ناشی از باقی ماندن دندانهای ثنایای فوقانی برگریز (کودک) باشد که از رویش طبیعی دندانهای ثنایای بزرگسالان جلوگیری می کند.

بایت متقاطع دمی (CXB) – فک پایین از فک بالا در ناحیه پرمولرها پهن تر است. به جای اینکه پرمولر چهارم بالایی روی گونه داخلی (انسداد باکال) و دندان آسیای اول پایینی روی زبان (انسداد زبانی) قرار گیرد، رابطه موقعیتی معکوس می شود. این معمولا در انواع سر دولیکوسفالیک (دارای جمجمه بلند) مشاهده می شود.

Linguoversion (LV) – نیش های پایینی در موقعیت آناتومیک صحیح قرار دارند اما به سمت داخل به سمت زبان زاویه دارند که می تواند باعث آسیب به بافت کام (سقف دهان) شود.

مزیوورژن (MV) – زمانی اتفاق می‌افتد که دندان در موقعیت آناتومیک صحیح قوس دندانی قرار داشته باشد اما زاویه آن بیشتر از حد معمول به سمت جلو باشد.

Labioversion (LABV) – زمانی رخ می دهد که دندان ثنایا یا نیش در موقعیت آناتومیک صحیح قوس دندانی قرار داشته باشد اما به سمت لب ها زاویه داشته باشد.

انحراف (DV) – زمانی اتفاق می‌افتد که دندان در موقعیت آناتومیک صحیح قوس دندانی قرار داشته باشد اما زاویه آن بیشتر از حد معمول به عقب باشد.

Buccoversion (BV) – زمانی رخ می دهد که دندان در موقعیت آناتومیک صحیح قوس دندانی قرار داشته باشد اما به سمت بیرون به سمت گونه ها زاویه داشته باشد.

مال اکلوژن کلاس II (MAL/2)

MAL/2 که به آن انحراف، براکیگناتیسم، فک بیش از حد، اوربایت و دهان طوطی نیز می‌گویند، زمانی رخ می‌دهد که دندان‌های بالایی در مقابل هم ارزهای پایینی قرار گیرند.

فک بالا به سمت جلو (پروژناتیسم فک بالا) و فک پایین در پشت (رتروگناتیسم فک پایین) قرار دارد. در حیواناتی با جمجمه دولیکوسفالیک مانند کولی ها بیشتر دیده می شود.[11] این شایع ترین نقص مادرزادی دهان در اسب است.

مال اکلوژن کلاس III (MAL/3)

بولداگ انگلیسی با آندربایت

MAL/3 که مزیوکلوژن، پروگناتیسم، فک زیر شات و آندربایت نیز نامیده می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که دندان‌های بالایی پشت هم ارزهای پایینی قرار می‌گیرند.

فک بالا در پشت (رتروگناتیسم فک بالا) و فک پایین جلو (پروژناتیسم فک پایین) قرار دارد. در حیواناتی که جمجمه براکیسفالیک دارند، مانند پاگ، بیشتر دیده می شود. این نوع مال اکلوژن نیز اغلب با بایت متقاطع منقاری همراه است.

مال اکلوژن کلاس II (MAL/2)

MAL/2 که به آن انحراف، براکیگناتیسم، فک بیش از حد، اوربایت و دهان طوطی نیز می‌گویند، زمانی رخ می‌دهد که دندان‌های بالایی در مقابل هم ارزهای پایینی قرار گیرند.

فک بالا به سمت جلو (پروژناتیسم فک بالا) و فک پایین در پشت (رتروگناتیسم فک پایین) قرار دارد. در حیواناتی با جمجمه دولیکوسفالیک مانند کولی ها بیشتر دیده می شود.این شایع ترین نقص مادرزادی دهان در اسب ها است.

سایر مال اکلوژن ها

Level bite – نیش انتها به انتها دندانهای ثنایا. از نظر ژنتیکی درجه ای از پروگناتیسم است.

دهان پیچ خورده – به انواع ناهنجاری های اکلوزال یک طرفه اشاره دارد. از نظر ژنتیکی فقط یک ربع فک پایین یا فک بالا را تحت تأثیر قرار می دهد، مثلاً یک بخش از فک نسبت به نیمه دیگر اندازه نامتناسب دارد.

Oligodontia – فقط چند دندان وجود دارد.

آنودنتیا – عدم وجود مادرزادی دندان

هیپودنشیا – یک یا چند دندان از دست رفته است

پولیدونشیا – وجود دندان های بیشتر از حد طبیعی (دندان های اضافی)

دندان های شیری باقی مانده (شیری) – زمانی اتفاق می افتد که رویش دندان های دائمی باعث بیرون راندن دندان های شیری نمی شود. این امر در سگ های نژاد اسباب بازی رایج است.

ضایعات و توده های دهان

برخی از حیوانات دچار ضایعات دهانی، توده ها یا رشد می شوند که ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشند.

اینها ممکن است ناشی از عفونت دندان یا لثه، تومور یا استعداد ژنتیکی باشد. اکثر حیوانات خانگی تا زمانی که به اندازه کافی بزرگ نشده باشند که جویدن و بلعیدن را مشکل کنند، علائمی از توده های دهانی را نشان نمی دهند.

بوی بد دهان، ترشح بیش از حد آب دهان یا ترشحات خونی دهان نیز ممکن است نشانه ضایعه یا توده دهان باشد.

تومورهای بدخیم دهانی حیوانات

• ملانوما – تومور سرطانی که به غدد لنفاوی منطقه ای و ریه ها گسترش می یابد. معمولاً تخریب استخوان در اطراف تومور مشهود است. بیشتر در سگ ها مشاهده می شود. در گربه ها نادر است.
• کارسینوم سلول سنگفرشی – تومور با رشد سریع که اغلب زخمی می شود. به آرامی گسترش می یابد و به بافت استخوانی حمله می کند. این تومور شایع ترین تومور دهان در گربه ها و دومین تومور شایع در سگ است.
• فیبروسارکوم – در سنین پایین‌تر از سایر بدخیمی‌های دهانی رخ می‌دهد. به آرامی متاستاز می دهد اما به شدت تهاجمی است. این دومین تومور شایع در گربه ها و سومین تومور شایع در سگ ها است.
• استئوسارکوم – ممکن است استخوان های فک بالا یا فک پایین را تحت تاثیر قرار دهد. استئوسارکوم دهانی نسبت به نسخه آپاندیکولار به مداخله جراحی پاسخ می دهد.

تومورهای غیر بدخیم

• Epulis – اصطلاح کلی برای هر توده لثه. بیوپسی و رادیوگرافی برای افتراق نوع مورد نیاز است.
• فیبروم ادنتوژنیک محیطی – از رباط پریودنتال رشد می کند. این شامل هیچ تهاجمی به بافت استخوانی نیست و دارای سطحی سفت و صاف است. ممکن است باعث جابجایی دندان شود. این شایع ترین تومور خوش خیم در سگ ها است.
• آملوبلاستوم آکانتوماتوز محیطی – یک تومور با رشد آهسته که ظاهری برجسته و گل کلم دارد و ممکن است در مراحل بعدی به یک تومور بدخیم تبدیل شود. معمولاً توسط بافت استخوانی اطراف مورد تهاجم قرار می گیرد و برداشتن جراحی تهاجمی مورد نیاز است.

ضایعات جذب کننده

ضایعه جذبی ادنتوکلاستیک گربه

همچنین به عنوان ضایعات گردنی گردن گربه یا ضایعات جذبی ادنتوکلاستیک گربه شناخته می شود، ضایعات جذبی بیشتر در گربه مشاهده می شود اما در گونه های دیگر نیز شناسایی شده است.

ضایعه معمولاً از محل اتصال سیمان و ناحیه فورکاسیون بین ریشه های دندان شروع می شود. آنها به صورت رشد بیش از حد بافت لثه یا پالپ ظاهر می شوند.

ضایعات عاج دندان را در یک دندان (یا چند دندان به طور همزمان) فرسایش می دهند. پس از رسیدن به پالپ دندان به سرعت پخش می شود. تاج دندان ممکن است طبیعی به نظر برسد، اما دندان ممکن است ریشه کمی داشته باشد. این وضعیت بسیار دردناکی است.

دندان های دارای ضایعات جذبی غیرقابل درمان هستند و نمی توان از آنها پیشگیری کرد. هیچ شواهد مشخصی برای علت وجود ندارد، اما برخی مطالعات نشان داده اند که آنها به دلیل مصرف بیش از حد ویتامین D ایجاد می شوند.

شرایط رشد

• جمیناسیون – دو تاج در تلاش برای تشکیل دو دندان مجزا از یک منشا مینای یک کانال ریشه مشترک هستند.
• فیوژن – دو جوانه دندان با هم رشد می کنند تا یک دندان بزرگتر را تشکیل دهند.
• ضربه – ناتوانی دندان در رویش از طریق لثه. این می تواند باعث ایجاد کیست پر از مایع در اطراف دندان و تخریب استخوان آلوئول شود.
• دندان های نامناسب – دندان هایی که در جهت غیر طبیعی رویش می کنند.
• دیسپلازی مینا – سختی یا مقدار ناکافی مینا به دلیل تشکیل نشدن مناسب. مینای دندان نرم است، پوسته پوسته می‌شود، به راحتی لکه‌دار می‌شود، سطحی ناهموار یا حفره‌دار دارد و پس از کنده شدن عاج زیرین را در معرض دید قرار می‌دهد.

تمیز کردن دندان حیوانات

در سگ‌ها، مانند انسان‌ها، مسواک زدن روزانه به عنوان استاندارد طلایی برای پیشگیری در منزل و پیشگیری از التهاب لثه و پیشرفت بیماری پریودنتال در نظر گرفته می‌شود.

تمیز کردن پایه دندان تحت بیهوشی عمومی شامل جرم گیری برای از بین بردن پلاک دندانی، جرم و رسوبات جرم و همچنین پولیش برای صاف کردن میکروآبریشن های ناشی از تجهیزات دندانی و ساییدگی طبیعی است.

روش های ریشه دندان مانند کشیدن دندان و کانال ریشه نیز انجام می شود.

اسب را آرام می کنند یا برای تمیز کردن دندان مسکن به او می دهند. پروفیلاکسی دندان اغلب به نام شناور نامیده می شود و از سوهان دستی یا ابزارهای قدرتی برای ساییدن، متعادل کردن و تراز مجدد سطوح اکلوزال دندان های ثنایا و گونه استفاده می شود.

برای جلوگیری از ضربه حرارتی و فشاری به دندان باید از ابزارهای موتوردار دندانپزشکی با دقت استفاده کرد.

این به معنای استفاده از آسیاب‌های با سرعت کم بدون رها کردن آنها در یک نقطه برای مدت طولانی، استفاده از فشار کم و استفاده از آبیاری آب برای شستشو و جلوگیری از گرمای بیش از حد ناشی از اصطکاک ابزارها است.

تجهیزات دندانپزشکی حیوانات

ابزارهای دندانپزشکی ابزاری هستند که برای ارائه خدمات دندانپزشکی استفاده می شوند. آنها شامل ابزارهایی برای بررسی، دستکاری، درمان، ترمیم و برداشتن دندان ها و ساختارهای اطراف دهان هستند.

سازهای دستی

• کورت – برای از بین بردن جرم بالا و پایین خط لثه استفاده می شود. همچنین برای کاشت ریشه نیز استفاده می شود. سطح مقطع U شکل دارد و نوک آن تا دو لبه تیز گرد است. دو نوع متداول مورد استفاده، کورت گریسی و کورت جهانی هستند.
• جرم گیر داسی – برای از بین بردن جرم بالای خط لثه و همچنین از بین بردن جرم از حفره ها، شقاق ها، شیارهای رشدی و نواحی بین هر دندان استفاده می شود. تیغه می تواند مستقیم یا خمیده با نوک تیز و دو لبه برش در دو طرف باشد.
• کاوشگر – برای بررسی سطح دندان برای تشخیص هر گونه ناهنجاری مانند ضایعات جذب کننده، پوسیدگی یا شکستگی دندان استفاده می شود. همچنین برای ارزیابی تحرک دندان استفاده می شود. رایج ترین نوع آن قلاب شپرد است.
• پروب پریودنتال – برای اندازه گیری تحلیل لثه استفاده می شود که مرحله هر بیماری پریودنتال را مشخص می کند. نوک آن صاف است که با افزایش 1 میلی متر مشخص شده است. پروب برای اندازه گیری عمق آن در شیار لثه وارد می شود. عمق شیار طبیعی در سگ کمتر از 3 میلی متر و در گربه ها کمتر از 1 میلی متر است.
• آسانسور – برای کشش، برش و پارگی رباط پریودنتال به منظور جابجایی ریشه دندان از حفره استفاده می شود. نوک آن ظاهری گرد با لبه تیز دارد که ممکن است دندانه دار باشد یا نباشد.
• لوکساتور – برای برش رباط پریودنتال اطراف دندان استفاده می شود. برای اهرم استفاده نمی شود. از نظر طراحی شبیه آسانسور دندانپزشکی است، اما دارای نوک نازک‌تری است تا دسترسی آسان‌تر به رباط پریودنتال را فراهم کند.
• فورسپس استخراج – برای گرفتن و برداشتن دندان پس از لق شدن استفاده می شود. همچنین می توان از آن برای ترک خوردن و از بین بردن جرم های سنگین دندان استفاده کرد.

ابزار قدرت

• جرمگیر اولتراسونیک – برای از بین بردن جرم بالای خط لثه استفاده می شود. از یک نوک قابل جابجایی استفاده می‌کند که با تبدیل امواج صوتی به ارتعاشات مکانیکی در فرکانس‌های بالا به ارتعاش در می‌آید و امکان حذف سریع‌تر حساب را فراهم می‌کند. مقدار قابل توجهی گرما تولید می کند و اگر برای مدت طولانی روی سطح دندان بماند ممکن است باعث آسیب حرارتی پالپ شود.
• جرمگیر صوتی – برای از بین بردن جرم بالای خط لثه استفاده می شود. از هوای فشرده استفاده می‌کند و در فرکانس‌های پایین‌تری نسبت به مقیاس‌کننده اولتراسونیک کار می‌کند. همچنین احتمال آسیب حرارتی کمتری دارد.
• هندپیس با سرعت کم – از یک نوک لاستیکی به نام زاویه پیشگیری استفاده می کند که میکروآبریشن ها و شیارهای کوچک روی سطح دندان را صیقل می دهد.
• هندپیس با سرعت بالا – از انواع فرزهای دندانی متحرک برای برش دندان و برداشتن استخوان آلوئول در حین کشیدن استفاده می کند.

نمودارهای دندانپزشکی

تمام یافته های معاینه دهان باید روی نمودار دندانی ثبت شود. اینها شامل دندان های از دست رفته، چرخانده و شکسته شده، کاوش در عمق فرورفتگی لثه، هیپرپلازی مینا یا سایر نقایص مینا، تحرک، درگیری فورکاسیون و سایر آسیب شناسی های دهانی است.

نمودار نه تنها وضعیت فعلی دندان ها و بافت های نرم حفره دهان را ثبت می کند و امکان فرمولاسیون یک برنامه درمانی را فراهم می کند، بلکه یک رکورد دائمی برای مقایسه های آینده ارائه می دهد.

شدت التهاب لثه با استفاده از شاخص لثه (GI) که شامل چهار مرحله است، نمره گذاری می شود:

• مرحله 0 (GI0) – با لثه طبیعی مشخص می شود.
• مرحله 1 (GI1) – التهاب لثه حاشیه ای با تورم خفیف بافت لثه، مقداری تغییر رنگ و بدون خونریزی پس از کاوش.
• مرحله 2 (GI2) – تورم و التهاب متوسط بافت لثه و خونریزی پس از کاوش.
• مرحله 3 (GI3) – التهاب لثه شدید با تورم و التهاب مشخص، و همچنین خونریزی خود به خودی.[9]

شدت بیماری پریودنتال با استفاده از th نمره گذاری می شود.

e شاخص بیماری پریودنتال (PD) که شامل پنج مرحله است:

• مرحله 0 (PD0) – با عدم وجود بیماری مشخص می شود.
• مرحله 1 (PD1) – با وجود التهاب لثه مشخص می شود. این مرحله را می توان با جرم گیری دندان، پولیش، آبیاری و مراقبت های بهداشتی در منزل درمان کرد.
• مرحله 2 (PD2) – بیماری پریودنتال زودرس با کمتر از 25٪ از دست دادن چسبندگی دندان از استخوان آلوئول. درمان این مرحله شامل افزودن داروهای ضد میکروبی موضعی و جرم گیری زیر لثه است.
• مرحله 3 (PD3) – ایجاد بیماری پریودنتال با 25 تا 50 درصد از دست دادن چسبندگی دندان از استخوان آلوئول. درمان شامل کشیدن دندان، پلانینگ ریشه بسته یا باز، یا گزینه های درمان پیشرفته پریودنتال مانند بازسازی بافت هدایت شده است.
• مرحله 4 (PD4) – بیماری پریودنتال پیشرفته با بیش از 50٪ از دست دادن چسبندگی دندان از استخوان آلوئول. کشیدن دندان یا جراحی پریودنتال، از جمله روش‌های برداشت استخوانی یا افزایشی، ضروری است. پیش آگهی برای این مرحله محافظت می شود.

مقدار حساب موجود با استفاده از شاخص حساب دیفرانسیل و انتگرال (CI) که از چهار مرحله تشکیل شده است امتیازدهی می شود:

1. مرحله 0 (CI0) – هیچ محاسبه ای وجود ندارد.
2. مرحله 1 (CI1) – مقداری جرم در بالای خط لثه که کمتر از 1/3 سطح دندان را می پوشاند.
3. مرحله 2 (CI2) – جرم متوسطی که 1/3 تا 2/3 سطح دندان را با حداقل جرم زیر خط لثه می پوشاند.
4. مرحله 3 (CI3) – سنگ سنگین بیش از 2/3 سطح دندان را می پوشاند و تا زیر خط لثه امتداد می یابد.

پایان

دندان نیش چیست؟دندان نیش انسان